Trà Shan Tuyết hay là chè Shen Tuyết (Snowshan) có tên gọi như vậy vì trên búp trà có một lớp lông mao trắng như tuyết.
Trà Shan Tuyết hay là chè Shen Tuyết (Snowshan) có tên gọi như vậy vì trên búp trà có một lớp lông mao trắng như tuyết. Những cây trà này mọc ở độ cao từ 1500 – hơn 2500 mét so với mực nước biển, nên búp trà hay lá trà được bao phủ bởi một lớp lông mao mỏng, trắng, gọi là Trà Shan Tuyết. Trà Shan Tuyết phát triển mạnh nhất ở những nơi như Hà Giang, Sơn La, Điện Biên,…
Thiên nhiên đã ưu ái cho người dân vùng núi cao Tây Bắc một loại chè quý, giàu dinh dưỡng. Do sống ở cao Tây Bắc, nơi có sự thay đổi nhiệt độ lớn giữa ngày và đêm, cùng với điều kiện nôi trường, đất đai nơi đây đã tạo điều kiện cho cây trà Shan Tuyết trưởng thành tốt. Cho đến nay, những gốc trà Shan Tuyết cổ thụ vẫn là điều vừa quen thuộc, vừa thiêng liêng đối với người dân nơi đây.
Chè là một ngành mũi nhọn được nhiều tỉnh thành đầu tư, là một mặt hàng không chỉ cung ứng cho người dân mà còn xuất khẩu qua nhiều nước trên thế giới. Dưới đây là một số vùng chè shan tuyết cổ thụ nổi tiếng tại Việt Nam:
Trà Shan Tuyết ở Bắc Kạn có nhiều ở các huyện như Ba Bể, Chợ Mới, Chợ Đồn, với diện tích khoảng 2 500 ha, sản lượng đạt 1 700 tấn/năm và tiêu thụ nhiều ở Bắc Giang, Lạng Sơn, Bắc Ninh.
Cây chè Shan Tuyết ở Bắc Kạn sinh trưởng ở độ cao 1 200m so với mực nước biển, với khí hậu mát mẻ quanh năm. Trà shan tuyết Bắc Kạn không khác biệt nhiều so với các loại trà shan tuyết khác, nhưng búp trà ở đây to và phủ một lớp lông tơ mịn trắng như tuyết. Trà sau khi chế biến có màu trắng bạc, khi pha trà có màu nước vàng óng ánh, hương vị đậm đà, ban đầu thấy hơi chát nhẹ và hậu vị ngọt.
Nổi tiếng ở đây là loại chè Shan Tuyết Bằng Phúc, tồn tại từ lâu đời. Xã Bằng Phúc hiện nay vẫn giữ hơn 1.000 gốc chè cổ thụ trên 100 năm tuổi, trong đó có cây cổ thụ lên đến 300 năm, với đường kính thân cây đủ lớn để một người ôm. Nằm trong vùng trọng điểm sản xuất chè của Chợ Đồn, cây chè shan tuyết ở Bằng Phúc không chỉ là nguồn thu nhập chính của nhiều hộ dân mà còn là biểu tượng của sự gắn bó mật thiết với cộng đồng địa phương. Được thiên nhiên ban tặng, cây chè đóng vai trò quan trọng tăng thu nhập cho người dân nơi đây.
Chè Shan Tuyết Phìn Hồ - Hà Giang là vùng chè tiếp theo mà chúng tôi mới giới thiệu đến bạn đọc.
Phìn Hồ là nơi có nhiều cây chè Shan Tuyết sống lâu năm, đây không chỉ là một đặc sản mà còn là nét văn hóa đặc trưng nơi đây. Cây chè Shan Tuyết cổ thụ đã sinh trưởng và phát triển từ nhiều thế hệ, có những cây có tuổi đời hàng trăm năm, cũng có nhiều cây mà 2-3 người ôm không hết.
Qua bàn tay của những nghệ nhân giàu kinh nghiệm của người Tây Bắc, trà Shan Tuyết được thu hái, chế biến kỳ công thì đã cho ra một loại trà tuyệt hảo. Trà shan tuyết Phìn Hồ được làm từ những búp trà non, ở lá ta có thể thấy có một lớp lông mao như tuyết bảo phủ.
Khi thưởng thức trà bạn sẽ có cảm giác thư giãn.
Chè Shan Tuyết Lào Cai thường được thu hai từ sáng sớm, khoảng 3h đến 5h rưỡi sáng. Đây là thời gian có thể giữ lại trọn vẹn hương vị của trà. Từ khi hái đến khi cho ra sản phẩm chỉ trong 5 tiếng đồng hồ, tức là trước 8h sáng để tránh quá trình lên men của trà.
Chè Shan Tuyết Lào Cai thưởng thức ngon trong 7 ngày chế biến, hương vị đậm đà, thanh mát, nước trà khi pha có màu vàng mật ong. Trà khi bảo quản ủ trong chum sành sẽ mang lại hương vị ngon nhất, trà bảo quản ở nơi thoáng mát, khô ráo, tránh nơi ẩm ướt thì dù 5- 7 tuần thì hương vị trà vẫn ngon và không thay đổi.
Chè Shan Tuyết Tủa Chùa – Điện Biên là một vùng chè mà chúng ta không thể không nhắc đến.
Huyện Tủa Chùa - Điện Biên, nằm ở vị trí tiếp giáp với các tỉnh như Lai Châu và Sơn La. Địa hình của khu vực chủ yếu là núi đá, với độ cao khoảng 1 500m so với mực nước biển. Khí hậu tại đây khá khắc nghiệt, suốt cả năm được bao phủ bởi sương mù. Nơi này nổi tiếng với đặc sản trà Shan Tuyết cổ thụ, đặc biệt là với hơn 10.000 đang phát triển khỏe mạnh.
Cây chè cổ thụ Tủa Chùa phát triển tự nhiên, không cần sự chăm sóc đặc biệt từ người dân. Cây hấp thụ tinh hoa của đất trời để sinh trưởng, cho ra búp chè đều đặn mà không cần tưới tiêu hay làm đất. Thời gian thu hoạch hàng năm chủ yếu là từ tháng 3 - tháng 10 Âm lịch, nhưng chất lượng tốt nhất thường là trong đợt trà xuân khi trời rét đậm, giúp cây chè hấp thụ tất cả tinh hoa của đất trời, tạo ra những búp chè non tươi xanh, mập mạp. Giá chè shan tuyết Tủa Chùa vào thời điểm này rất cao, vượt quá 2 triệu đồng cho 1kg chè khô.
Quá trình hái trà thường diễn ra vào buổi sáng, từ 6h- 11h trưa, để đảm bảo độ tươi ngon của chè. Theo thông tin từ Nông nghiệp sạch, trà Shan Tuyết Tủa Chùa có 3 loại phổ biến đó là trà ngọt, trà đắng và trà đỏ. Trà có hương vị đặc biệt và quý nhất chính là trà đỏ, với lá trà xanh có pha đỏ, mang lại hương thơm đặc trưng.
Chè cổ thụ Tủa Chùa không chỉ là một đặc sản trứ danh, mà còn là sản phẩm mang lại kinh tế cho người dân địa phương. Chè là một thức uống hàng ngày, ngoài ra chè còn giúp hỗ trợ sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật, mà còn được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới như Đài Loan, Trung Quốc...
Sơn La là một vùng đất nổi tiếng với trà Shan Tuyết Tà Xùa, một loại trà mang đậm hương vị núi rừng. Tà Xùa là một huyện thuộc tỉnh Sơn La, nơi có nhiều vùng chè lớn, chủ yếu là chè Shan Tuyết, không chỉ là một thức uống đậm đà mà còn là một dược liệu quý mà thiên nhiên ưu ái cho người dân nơi đây. Nơi đây nổi tiếng với loại chè Shan Tuyết với chất lượng tuyệt vời.
Gốc chè sinh trưởng ở những núi cao hơn 1 500m so với mực nước biển, khí hậu thay đổi quanh năm, từ rét nhiều- rét ít- mưa phùn- tuyết rơi thì cây chè vẫn sừng sững và phát triển mạnh mẽ, đặc biệt ở đây còn có những gốc chè có tuổi thọ hàng ngàn năm.
Cánh trà Tà Xùa mập mạp, dày, to, xốp, có nhiều canh có màu trắng như tuyết. Trà Tà Xùa nếu được chế biến sao theo phương pháp thủ công truyền thống sẽ có hương vị rất đặc biệt. Trà khi pha có màu sóng sánh như mật ong, hương thơm phảng phất bên sóng mũi, hương vị đậm đà và hậu vị ngọt thanh là cảm nhận bạn có thể thấy khi thưởng trà, trà Tà Xùa có thể pha 4-5 lần nước mà vẫn ngon.
Tây Côn Lĩnh dãy núi tọa lạc ở phía Tây tỉnh Hà Giang, với độ cao 2 427m. Đỉnh núi này, nằm ở miền cực Bắc của nước ta, là nơi sinh sống của nhiều người Dao và người Mông. Trong lịch sử, cây chè Shan Tuyết đã trở thành một biểu tượng không thể thiếu, gắn liền với sự tồn tại và phát triển của những dân tộc đặc biệt này.
Trà Shan Tuyết Tây Côn Lĩnh là khu vực chè cổ thụ lâu đời nhất ở nước ta, với những cây chè cao hàng chục mét, tạo thành một quần thể rộng lớn. Những cây chè này hút tinh túy của trời đất để phát triển.
Búp chè cổ thụ Tây Côn Lĩnh sau khi chế biến có màu trắng muốt, với màu nước vàng khi pha, mang hương thơm hoa cỏ núi rừng, khiến mỗi ngụm trở thành trải nghiệm tuyệt vời. Vị chát lan tỏa nhẹ nhàng ban đầu, sau đó là hương vị ngọt đọng sâu trong cổ họng, tạo ra một trạng thái thư giãn. Vị ngon này cứ kéo dài, cho nên càng uống càng trở nên say đắm.
Trà Shan Tuyết Cao Bồ - Vị Xuyên- Hà Giang cũng là địa danh nổi tiếng.
Cao Bồ phát triển nền kinh tế chủ yếu thông qua các hoạt động như làm ruộng bậc thang, thảo quả, và chè shan tuyết cổ thụ. Với khí hậu khắc nghiệt, sương mù bao phủ quanh năm, đời sống của cộng đồng tại đây gặp nhiều khó khăn.
Nơi này trải dài những cánh đồng chè cổ thụ, có những cây chè có gốc rộng bằng vòng tay của một người trưởng thành. Những cây chè cao hàng trăm năm đứng ngang đầu là không đếm xuể. Có những cành chè to lớn, người dân phải sử dụng dao rừng hỗ trợ để hái được búp hoặ leo lên cây hái.
Tương tự như những vùng khác, trà Shan Tuyết cổ thụ ở Cao Bồ được sinh trưởng tự nhiên. Điều này giúp cây chè phát triển mạnh mẽ, cho ra những búp chè đều đặn. Bà con nơi đây, thông qua phương pháp gieo trồng, đã làm tăng sản lượng chè Shan Tuyết, giúp tăng thu nhập cho gia đình.
Những cây chè cổ thụ sống trên núi cao, trải qua nhiều thách thức của thiên nhiên, hút mọi tinh hoa của trời đât. Điều này làm cho búp trà non của chúng trở nên tươi non, tinh túy. Một ấm chè shan tuyết Cao Bồ sẽ giúp bạn xoa tan mỏi mệt, trà có hương vị thơm ngon độc đáo, khi thưởng trà bạn có thể cảm nhận hương thơm dịu mà còn lan tỏa hương vị đắng nhẹ ở đầu lưỡi, kết hợp với vị ngọt thanh sau đó, tạo ra một trải nghiệm thư thái.
Để hồ sơ của bạn được xác thực, bạn phải đáp ứng đủ những bước sau đây:
